تغییر ترکیب صنایع جذاب برای سرمایه‌گذاران
آیا سرمایه‌گذاران به آینده صنعت امیدوارند؟ نمی‌توان با قاطعیت گفت اما رشد چشمگیر سرمایه‌گذاری و اشتغال پیش‌بینی شده ناشی از مجوزهای صنعتی، خبر از تمایل جدی فعالان اقتصادی برای تزریق پول به صنعت می‌دهد. داده‌های گزارش تازه وزارت صمت از عملکرد کلی بخش‌های صنعت، معدن و تجارت در دوماهه ابتدایی ۱۴۰۰، گویای تغییر در ترکیب صنایع جذاب برای سرمایه‌گذاران و کاهش توجه به صنعت غذا و منسوجات است. در استان‌ها، فارس جای یزد را گرفته. و بالاترین میزان مجوز را در کل کشور دریافت کرده است.
تعداد مجوزهای صادره برای صنعت در کل کشور در فاصله دو ماهه نخست ۱۴۰۰ به ۶۴۸۵ عدد رسیده. ضمن اینکه سرمایه پیش‌بینی‌شده کل مجوزها ۱۳۱ هزار و ۶۷۰ میلیارد تومان برآورد شده است. میزان اشتغال پیش‌بینی‌شده ناشی از مجوزهای تاسیس صنعت نیز در همین فاصله بیش از ۱۷۶هزار ثبت شده است. که رشدی ۵۰درصدی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته را نشان می‌دهد.
تغییر جهت سرمایه‌گذاران
با اینکه نمی‌توان آمار صدور مجوزهای صنعتی را به‌عنوان افزایش سرمایه‌گذاری صنعتی در نظر گرفت. اما رشد حجم مجوزهای سرمایه‌گذاری شاهدی قوی برای تغییر شرایط در بخش تولید است. گزارش تازه وزارت صمت از وضعیت بخش‌های صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد سه استان «فارس»، «خراســان‌رضوی» و «آذربایجــان‌غربی» بیشترین حجم از مجوزهای سرمایه‌گذاری را دریافت کرده‌اند. ضمن اینکه جهت سرمایه‌ها بعد از سال‌ها تغییر مسیر داده و از صنایع غذا، به سمت «کانی‌های غیرفلزی»، «کامپیوتر و فعالیت‌های مربوطه» و «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» حرکت کرده است.
بررسی‌ها با توجه به «ماهیت این صنایع» نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری‌ها در دو ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ به سمت بخش‌های سرمایه‌بر تمایل پیدا کرده. و بیش از نیمی از سرمایه‌های ناشی از صدور مجوزها به سمت ۶ صنعت حرکت کرده است. نکته جالب اینکه کمتر از یک درصد از مجوزهای صنعتی جدید در دو ماهه ابتدایی سال در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی صادر شده است.
پیش از این عمده سرمایه‌گذاری‌های صنعتی برای سالیان متمادی به سمت صنایع غذایی و نیز بخش‌های کاربر حرکت می‌کرد. اما به نظر می‌رسد تغییرات تازه‌ای در سرمایه‌گذاری‌های صنعتی رخ داده که گویای فرصت‌های جدید و سودآور در بخش‌های کمتر شناخته‌شده‌ای مثل کامپیوتر یا کانی‌های غیرفلزی است. توقف مجوزدهی به محصولات و ماشین‌آلات برقی در کنار رشد ۶ برابری صدور مجوز برای تولید سیگار، جزئیات دیگری از فضای سرمایه‌گذاری صنعتی را نشان می‌دهد.
حجم اشتغال‌زایی مجوزهای جدید
گزارش وزارت صمت نشان می‌دهد میزان اشتغال پیش‌بینی شده ناشی از 6485 مجوز صنعتی بیش از ۱۷۶ هزار نفر و حجم سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده از این تعداد مجوزها ۱۳۱ هزار و ۶۷۰ میلیارد تومان بوده است. از آن سو رشد ۶/ ۵۱ درصدی آمار پروانه‌های بهره‌برداری گویای افزایش ملموس در ظرفیت تولید واحدهای صنعتی در دو ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ در مقایسه با مدت مشابه سال قبل است.
افزایش تعداد مجوزهای صنعتی در پایان خرداد ۱۴۰۰ به سطح 10714 نیز خبر از تداوم تمایل به آغاز طرح‌های صنعتی در کل بهار 1400 در مقایسه با دوره مشابه سال قبل در بین فعالان صنعتی دارد. تعداد اشتغال پیش‌بینی شده ناشی از مجوزهای صنعتی سه ماهه طبق خلاصه گزارش وزارت صمت بیش از ۲۸۸ هزار نفر بوده است. و میزان سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده ناشی از مجوزهای تازه ۲۷۱ هزار و ۲۳۰ میلیارد تومان بوده است.
رشد ۴/ ۵۲ درصدی تعداد اشتغال پیش‌بینی شده مجوزها در کنار افزایش ۱۶۲ درصدی در میزان سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده این مجوزها خبر از بهبود چشم‌انداز تولید از منظر فعالان صنعتی می‌دهد.
سرمایه‌گذاران به کدام بخش بیشرین توجه را داشته‌اند
در بخش صنایع و رشته فعالیت‌ها، بیشترین درصد از پیش‌بینی سرمایه‌گذاری صنعتی به ترتیب به مجوزهای صنایع سایر محصولات کانی‌های غیرفلزی با 2/ 15درصد، ساخت محصولات و مواد شیمیایی با 3/ 11درصد، صنایع محصولات غذایی و آشامیدنی با حدود 9درصد، ساخت منسوجات با 7/ 7 درصد، فلزات اساسی با 1/ 7 درصد و صنایع کامپیوتر و فعالیت‌های مربوطه با 3/ 6 درصد بوده است. به این ترتیب می‌توان گفت 5/ 56 درصد از کل حجم سرمایه‌گذاری‌های ناشی از مجوزها به طرح‌های صنعتی این شش بخش برمی‌گردد که در آینده به بهره‌برداری می‌رسند.
بررسی بیشتر گزارش دو ماهه وزارت صمت نشان می‌دهد در سطح برخی استان‌ها، شاهد افول چشم‌انداز سرمایه‌گذاران هستیم. این افت را از ناحیه درخواست برای دریافت مجوز می‌توان دید. نزول چشمگیر سه استان صنعتی و مرکزنشین یعنی اصفهان، یزد و مرکزی در زمینه دریافت مجوز نشان می‌دهد در قلب صنعت ایران تمایلی به تزریق پول به بخش صنعت نیست. و فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاری را به صلاح نمی‌دانند. البته تعداد مجوزهای سرمایه‌گذاری در استان یزد کاهشی نسبتا شدید را تجربه کرده. ولی حجم سرمایه ناشی از تعداد مجوزها در این استان ۳ برابر نرخ میانگین کشوری بوده است.
در اصفهان حجم سرمایه‌گذاری ناشی از مجوزها در حالی تنها دو درصد رشد داشته که این عدد برای مرکزی ۳۹ درصد بوده است. یزد اما در همین دوره به رغم کاهش شدید تعداد مجوزهای دریافتی، رشدی 437درصدی را در میزان سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده ناشی از مجوزهای دریافتی تجربه کرده است. بدترین استان کشور از نظر افت میزان سرمایه‌گذاری ناشی از مجوزهای صنعتی، کردستان، هرمزگان و جنوب کرمان بودند که اوضاع آخری به نظر از همه بدتر است. برای خبرهای بیشتر اینجا را کلیک کنید.
منبع : دنیای اقتصاد
