آغاز سال نو و سه تحول استارتاپی
درحالی سال ۹۹ پایان یافت که استارتاپ های وطنی با بیم‌ها و امیدهای مختلفی و همچنین چالش‌های گوناگونی به سال جدید پا گذاشتند. با وجود اینکه سال قبل موضوع ورود استارتاپ ها به بورس بارها مطرح شد و حتی یکی از آنها به نزدیکی عرضه عمومی سهام نیز رسید ولی نهایتا هیچ استارتاپی به بازار سرمایه ورود پیدا نکرد. سال ۹۹ در شرایطی به پایان رسید که براساس گزارشات میزان قطع شدن اینترنت کشور ما در این سال حدودا ۵ درصد کل سال بود.
در سالی که گذشت، مطابق این گزارش اینترنت ایران با ۸ هزارو ۸۸۱ دقیقه اختلال روبه رو بوده است. دو هفته قبل از پایان سال، اختلال اینترنت کشور با قطع فیبرنوری بین ایران و قطر در عمل نشان داد که زیرساخت‌های ارتباطی خارجی هم در وضعیت اطمینان‌بخشی قرار ندارد. این شرایط در تعطیلات سال نو ادامه پیدا کرد. نهایتا وزیر ارتباطات ده فروردین اعلام کرد اختلالات ناشی از قطع فیبرنوری با تعمیر این مسیر مرتفع شده است.
اختلال یا حمله اینترنتی
در واپسین روزهای سال، سرورهای دیتاسنتر آسیاتک مورد حمله قرار گرفت و آسیاتک مجبور به غیرفعال کردن بسیاری از سایت‌ها و سرویس‌های روی آن شد.
مدیرعامل ابر آروان در توییتر خود در نیمه شب روز چهارشنبه (۲۷ اسفند) از حملات گسترده به زیرساخت پردازش ابری این شرکت خبر داد. وی همچنین اعلام کرد تا آن زمان براساس بررسی‌ها، هدف حملات تخریب و حذف اطلاعات انجام شده و هیچ‌گونه نشت اطلاعاتی رخ نداده است.
مطابق صحبت‌های او به منظور جلوگیری از آسیب به اطلاعات مشتریان، موقتا همه دسترسی‌ها به این دیتاسنتر قطع شده است. این حمله اینترنتی موجب از سرویس خارج شدن برخی از خدمات اینترنتی و کسب‌وکارهایی شد که روی این دیتاسنتر فعالیت می‌کردند و این موضوع انتقادهایی را از طرف مالکان این کسب‌وکارها به همراه آورد.
تقریبا ۹۰درصد از اطلاعات روی سرورهای ابری، با استفاده از نسخه‌های پشتیبان بازیابی شده است. همزمان درحال انجام عملیاتی برای جلوگیری از بروز مجدد مشکل هنگام برقراری سرویس هستند.
در گزارشی که بعدا توسط آروان منتشر گردید، مشخص شد که این حمله تقریبا ۱۶درصد از مشتریان آروان را تحت تاثیر قرار داده است. در روزهای نخستین سال آروانی‌ها در تلاش بودند تا دیتاهای از دست رفته مشتریان در جریان این حمله را مورد بازیابی قرار دادند.
در همین شرایط مشخص شد باوجود امضای قرارداد سطح سرویس بعضی از مشترکين اساسا بک‌آپی برای اطلاعات خود نداشته‌اند. در این زمان علی‌رغم این که حمله اینترنتی بازخورد فراوانی در رسانه‌های خارجی و داخلی داشت. آروان طی اعلامیه‌ای خبر از درنظر گرفتن تمهیداتی برای جبران خسارت قسمتی از مشتریان داد.
در آخرین روزهای تعطیلات ۱۴۰۰ خبر از رفع مشکلات فنی ناشی از این حمله اینترنتی داده شد.
صداوسیما و رقیبان اینترنتی
درحالی سال ۱۴۰۰ شروع شد که صداوسیما جایگاه جلب مخاطب خود و محتواهای سرگرم‌کننده در نوروز را به سرویس‌های اشتراکی مانند نماوا، فیلیمو و فیلم‌نت و… داد. درغیاب پایتخت، کلاه‌قرمزی و سایر سریال‌هایی که هر سال میلیون‌ها شهروند را به تماشای تلویزیون می‌نشاندند، خدمات اشتراک اینترنتی با ارائه فیلم‌ها و سریال‌های گوناگون و آوردن شخصیت‌های مشهور نحوه جذب مخاطب در این فضا را نشان دادند.
اما فیلیمو و نماوا قبل از شروع سال وادار به افزایش قیمت اشتراک بدلیل ساخت محتواهای ویدئویی جدید و ارائه محتواهای مختلف شدند. اما فیلیمو در عید نوروز ضمن انتشار اطلاعیه‌ای اعلام نمود اشتراک ماهیانه خدمات خود را مجددا بالا می‌برد تا قادر به پاسخگویی به نیازهای مخاطبان برای تولید و انتشار محتواهای باکیفیت باشد.
همین موضوع موجبات اعتراض کاربران دو پلت‌فرم را به همراه آورد. بعضی از کاربران اعتقاد داشتند هزینه اشتراک جدید با در نظر گرفتن سطح درآمدی عموم مردم، منصفانه نیست.
مدیران فیلیمو اعلام کردند این پلت‌فرم به تامین مالی خیلی بیشتری برای تولید ۳۰ سریال جدید و برنامه‌های متعدد نیاز داشته است. علاوه بر این آنها اعلام کردند از آنجا از هیچ حمایت دولتی بهره‌مند نیستند، گزینه‌ای بجز تامین مالی با افزایش درآمد خود از طریق اشتراک ماهیانه ندارند.
معاون تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترا، «سیدحسین مسیح‌پور» در این باره افزود: رگولاتور تخصصی به‌طور کلی در شرایط عادی بازار از ورود به حوزه قیمت‌گذاری دستوری اجتناب می‌کند. چه اینکه مسئولیت ساترا به‌عنوان یک سازمان تنظیم‌گر تسهیل کننده، بازارسازی و کمک به توسعه رقابت و تعدد منطقی بازیگران و رقیبان در صنعت است.
وی ادامه داد: اتفاقا تفاوت اساسی ساترا با سایر رگولاتورها در ایران این است که تلاش در طراحی نظام مداخله و تنظیم‌گری علمی دارد و به دلیل گسترش بحث در گروه‌های نخبگانی، افکار عمومی یا خواست مصرف‌کننده دخالت غیراصولی در بازار نکرده و بر اجرای سیاست‌های کارآمد و دقیق مصر است.
توسعه‌دهندگان اپلیکیشن و فرصت‌های پیش‌رو
در آغاز سال جدید، بازار اپلیکیشن نیز با تحولات جدیدی همراه بود. فقط چند روز پس از آنکه گوگل گفت سهم خود از درآمد برنامه‌نویسانش را کم می‌کند کافه بازار هم طی اعلامیه‌ای گفت سهم خود از درآمد برنامه‌نویسان اپلیکیشن را از ۳۰ به ۱۵ درصد کم خواهد کرد. بعدا مدیران کافه بازار گفتند چندین ماه است که درباره این تصمیم با اهمیت در حال بحث و تصمیم‌گیری بوده‌اند و این تحول در مدل درآمدی ربطی به اقدام مشابه گوگل نداشته است.
این پلت‌فرم ایرانی که بیشتر از ۲۶ هزار برنامه‌نویس دارد گفت که سیاست جدید از ابتدای سال ۱۴۰۰ اجرا می‌شود.
مطابق اعلام مدیران این کم کردن کمیسیون مربوط به پلت‌فرم‌ها و بازی‌هایی است که تازه شروع به فعالیت کرده‌اند و در یک‌سال مقدار درآمد آنها به کمتر از یک میلیارد تومان می‌رسد. هم اکنون در بازار ۱۴ هزار برنامه از پرداخت درون‌برنامه‌ای استفاده می‌کنند و بازار در تلاش است سهم توسعه‌دهنده‌های کوچک و متوسط را بالا ببرد؛ البته به گفته این فروشگاه ایرانی ۹۹ درصد توسعه‌دهنده‌های فعال در آن درآمد زیر ۱ میلیارد در سال دارند.
در همین شرایط دیگر فروشگاه ایرانی، مایکت نیز در اواخر سال ۹۹ ضمن انتشار گزارشی از عملکرد خود، در آن به تفکیک آمارهایی درمورد میزان ترافیک، نصب، کاربر فعال ماهانه و جست‌وجوی روزانه اعلام شده است.
مطابق این آمار، در سال ۹۹ تعداد کاربران فعال مایکت با رشد حدودا دو برابری همراه شده و کاربران این استور در روز تقریبا ۳/ ۲ میلیون بار در مایکت اقدام به جست‌وجوی برنامه و بازی مورد علاقه خود می‌کنند ماهانه جمع حجم دانلودهای صورت گرفته از آن بیش از ۵۸۰۰ ترابایت است.
در کنار این هر دو استارتاپ کافه بازار و مایکت اعلام کرده‌اند آماده ورود به بورس هستند.
