نفت ایران ؛سرمایه‌ای که بزودی روی دست ایران باد خواهد کرد
هزینه‌ای جبران ناپذیر برای هر لحظه تحریم
نفت ایران : از زمان کشف سوخت‌های فسیلی تاکنون آنها نقش ویژه‌ای در صنعتی شدن و ترقی کشورها داشته‌اند. به علاوه مسبب بسیاری از مناقشات بین‌المللی نیز بوده‌اند.
به عنوان نمونه نفت و به صورت ویژه نفت ایران در یک نقطه عطف تاریخی مانند جنگ جهانی دوم از اصلی‌ترین علل موفقیت متفقین برای پیروزی بر هیتلر برشمرده می‌شود. همچنین در تحولات اجتماعی – سیاسی ایران نقش نفت بیشتر با کودتای سیاه ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ علیه دولت ملی مصدق به یاد آورده می‌شود.
در عرصه اقتصادی هم به علت سیاست خام‌فروشی وابستگی ایران به اقتصاد تک‌محصولی را همراه آورده است. این موضوع سبب شده است بعد از تحریم‌های نفتی ایران توسط شورای امنیت به ویژه در سال ۱۳۹۰ و در سال ۱۳۹۷ با تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا اقتصاد کشور با معضلات جدی روبرو شود.
به سبب همین تجارب صحبت‌هایی در مورد اقتصاد بدون نفت در کشور آغاز شده است که در جای خود گامی موثر است. ولی از دیگر جهت، با در نظر گرفتن اینکه نفت یک سرمایه ملی است و ایران نیز مانند بسیاری از کشور‌های دیگر می‌تواند از درآمد‌های فروش نفت برای تقویت و نوسازی زیرساخت‌ها استفاده کند افتادن در دام شکل‌گیری یک نگاه منفی نسبت به فروش نفت اشتباه است.
می‌توان فنلاند را به عنوان یک نمونه موفق کشور نفتی نام برد که هم صاحب نفت است و هم آن را به فروش می‌رساند، علاوه بر اینکه اقتصاد وابسته به نفت ندارد.
از طرف دیگر کشور با اقتصادی وابسته به درآمد نفت، اما به منظور رهایی از این وابستگی به فکر تقویت زیرساخت‌ها دیگر اقتصادی افتاده است. که یک مثال روشن آن تلاش‌ها برای ساخت شهر مدرن و بدون کربن نئوم با هزینه ۵۵ میلیارد دلار است.
در یک اقدام منطقی، عربستان با فروش نفت و سرمایه‌گذری درآمد‌های نفتی برای ساخت این شهر و سایر زیرساخت‌های اقتصادی بهره می‌گیرد. به نظر می‌رسد لازم استف ایران هم بهره‌گیری هدفمند و با نگاه بلندمدت از درآمد‌های نفتی را سرلوحه‌ی خود قرار دهد.
ضرورت فروش نفت ایران در دو بخش قابل بررسی است: اول، خسارت‌های ناشی از تحریم‌ها به بدنه‌ی صنعت نفت ایران. دوم، افت ارزش استراتژیک نفت به دلیل گذار دنیا به سمت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر. در ادامه به تفصیل راجع به هر کدام از این دو بخش بحث می‌کنیم.
خسارت ناشی از تحریم‌ها به بدنه‌ی صنعت نفت ایران
افت تولید نفت
مطابق اطلاعات جمع‌آوری‌شده از منابع ثانویه توسط سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک)، در ابتدای سال ۲۰۱۸، تولید نفت خام ایران به ۳٫۸ میلیون بشکه در روز رسید و حدود ۲٫۳ میلیون بشکه در روز صادر می‌کرد.
۸ کشور (هند، چین، ژاپن، تایوان، کره جنوبی، یونان، ترکیه و ایتالیا) بالاترین میزان نفت را خریداری کرده‌اند. که در زمان اعمال تحریم‌ها روی بخش انرژی ایران یک معافیت شش‌ماهه از ایالات متحده دریافت کردند.
اما پس از تاریخ انقضا در ماه مه، آمریکا معافیت‌های نفتی را تمدید نکرد. تا اکتبر سال ۲۰۱۹، مطابق داده‌های اوپک، تولید نفت خام ایران به طور متوسط به ۲٫۱ میلیون بشکه در روز افت کرده بود که نشانگر اثر شدید تحریم‌ها بر تولید نفت ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان اوپک است.
افت صادرات نفت
تا آوریل ۲۰۱۹، متناسب با افت تولید نفت ایران که براثر اعمال تحریم‌ها صورت می‌گرفت، صادرات نفت ایران به طور متوسط به ۱ میلیون بشکه در روز کم شد. همین مساله درآمد دولت را با میلیارد‌ها دلار کاهش مواجه کرد.
دو ماه بعدازاین تاریخ، ترامپ هدف خود مبنی بر به صفر رساندن صادرات نفت ایران را اعلام کرد. همین سیاست سبب شد صادرات نفت ایران به حدالقل خود یعنی (به طور متوسط) فقط ۲۶۰،۰۰۰ بشکه در روز برسد.
بااین‌حال، تحلیلگران بر این باورند احتمال دارد این میزان نشانگر صادرات واقعی ایران نباشد، زیرا امکان دارد، ایران و مشتریان نفتی آن به‌منظور مخفی کردن خرید‌ها یا اجتناب از ردیابی تانکر‌ها از انتشار رقم صحیح صادرات خودداری کنند.
در همین راستا تانکر‌های ایرانی با خاموش‌کردن مبادلات سیستم شناسایی خودکار خود، به نقض قوانین بین‌المللی متهم شده‌اند. این‌طور مطرح می‌شود که ایران برای انتقال نفت و فرآورده‌های نفتی به طور مکرر انتقال کشتی به کشتی را انجام می‌دهد.
از سوی دیگر افت قیمت فروش نفت نیز به سقوط قابل‌توجهی در درآمد ارزی ایران انجامیده است. صندوق بین‌المللی پول تخمین می‌زند که در سال ۲۰۱۹ ذخایر ارزی ایران به ۸۶ میلیارد دلار ۲۰٪- پایین‌تر از سطح آنها در سال ۲۰۱۳ افت کرده است.
از دست دادن مشتریان نفتی
در سال ۲۰۱۸، قبل از خروج آمریکا از برجام روزانه ۲٫۵ میلیون بشکه نفت توسط ایران به فروش می‌رسید که آسیایی‌ها مشتریان اصلی آن بودند. هند و چین از جمله کشور‌هایی بودند که نفت ایران را می‌خریدند.
چین و هند به ترتیب دو مصرف‌کننده بزرگ انرژی در جهان هستند. عناصر اساسی سیاست ملی انرژی هند عبارتند از تنوع بخشیدن به منابع انرژی، همراه با بالابردن سهم انرژی‌های تجدیدپذیر و انرژی هسته‌ای.
اقتصاد درحال‌رشد دهلی‌نو نیازمند به انرژی از منابع معتبر است. درحالی‌که پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که تا سال ۲۰۳۰ ، پکن بالاترین افزایش تقاضای انرژی در جهان را داشته باشد. در دورنمای ۲۰۳۵ هند در مصرف انرژی از چین سبقت خواهد گرفت.
در حقیقت، چین از سقوط قیمت نفت به دلیل همه‌گیری استفاده کرده و واردات نفت را برای دوباره پرکردن مخازن ذخیره‌سازی خود افزایش داد. آمار گمرک نشانگر این است که واردات نفت چین از روسیه در ماه مارس ۲۰۲۰ حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است.
در همین راستا نیز جمعاً حدود ۱٫۷ میلیون بشکه از عربستان واردات داشته است. اما تنها روزانه حدود ۳۵۰ هزار بشکه از ایران وارد می‌کرده است که این به علت تحریم‌ها بوده است.
نزول درآمد های نفتی ایران
در بولتن آماری سالانه اوپک در اواخر تیرماه ۱۳۹۹ درآمد‌های نفتی کشور‌های عضو اوپک را از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ منتشر کرد.
در این آمار به وضوح مشخص است که درآمد‌های نفتی ایران بعد از توافق هسته‌ای رویه‌ای روبه‌رشد داشته است. متعاقباً بالاترین افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن در سال ۲۰۱۶ بوده که توافق هسته‌ای رسماً اجرایی گردید.
علاوهبراین بالاترین میزان فروش مربوط به سال ۲۰۱۸ بوده است. باوجود خروج ایالات متحده از برجام در آوریل ۲۰۱۸ ، ولی پروسه آغار مجدد تحریم‌ها در دو بازه‌ی زمانی آگوست ۲۰۱۸ و نوامبر ۲۰۱۸ اجرایی شد.
بنابراین ایران در طول این مدت فرصت داشت تا نفت خود را به فروش برساند. به غیر از آن ایالات متحده بعد از آن هم اقدام به صدور معافیت تحریمی برای هشت کشور کرد و همین امر سبب شد ایران قادر باشد همچنان نفت خود را به فروش برساند.
شایان ذکر است در سال ۲۰۱۹، عربستان بیش از ۲۰۲ میلیارد دلار، عراق بیش از ۸۰ میلیارد دلار، کویت بیش از ۵۲ میلیارد دلار و امارات بیش از ۴۹ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته‌اند، اما درامد ایران فقط ۱۹ میلیارد دلار بوده است.
مقامات کشور به افت درآمد‌های نفتی و تاثیرات آن بر اقتصاد کشور هم اشاراتی داشته‌اند. به عنوان نمونه رئیس‌کل بانک مرکزی، عبدالناصر همتی، در حین گزارش درباره وضعیت اقتصادی کشور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۳ خردادماه ۱۳۹۹ به تاثیر تحریم‌ها بر شاخص‌های رشد اقتصادی اشاره کرد.
وی گفت: مثلاً، درآمد حاصل از نفت ما در سال 90 بالغ‌بر ۱۰۷ میلیارد دلار بوده که در سال ۹۸ به کمتر از ۲۰ درصد این رقم نزول کرده است.
خسارات تأسیسات نفتی
مطابق گزارشی که رویترز از اسناد مالی و منابع صنعت ارائه کرده، یک ضربه بالقوه طولانی‌مدت به صنعت نفت ایران بر اثر تحریم‌ها وارد شده است. چرا که یک‌چهارم سکو‌های نفتی ایران، در کمترین حالت از کار خارج شده‌اند.
در واقع صنعت حیاتی نفت ایران توسط تحریم‌های آمریکا خفه شده است. عدم فعالیت دکل‌ها در میادین قدیمی که برای حفظ فشار و خروج به پمپاژ مداوم نیاز دارند، می‌تواند به توانایی ایران در تولید نفت از آنها آسیب برساند.
برخی از سکو‌های نفتی ایران به علت قابل تعمیر نبودن از کار خارج شده‌اند. همچنین خرید و واردات قطعات یدکی برای ایران به علت تحریم‌ها دشوار و گران شده است.
مدیر انجمن مهندسان نفت ایران، محسن میهن‌دوست، تاکید می‌کند ایران کاملاً برای سکو‌های خود به قطعات وارداتی اتکا داردکه بیشتر آنها از اروپا یا آمریکا می‌آمدند. وی می‌افزاید؛ ما هنوز وابسته به دیگر کشورها هستیم، تعمیر دکل‌ها عملی نیست چرا که تحریم‌ها هزینه‌های قطعات یدکی را ۵ برابر افزایش داده است.
افت ارزش استراتژیک نفت و دلایل آن
بهره‌گیری از مزایای انرژی‌های تجدید پذیر
گسترش بهره‌برداری از انرژی‌های تجدید پذیر طی چهار دهه اخیر شاهد روندی مستمر و افزایشی بوده. تلاش‌ها بر این بوده تا با توسعه فناوری‌ها هزینه تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر هم کم شود.
بهره‌برداری از منابع تجدیدپذیر به سه محرک اصلی وابسته است. اول موضوع پایان‌پذیری منابع انرژی فسیلی است. دومی معضلات محیط زیستی و تغییرات اقلیمی که در حال حاضر مبدل به مشکلی عمده برای جهان شده است. بحث امنیت پایدار تأمین انرژی نیز سومین محرک است.
تاکنون مزایای اقدام در راستای تغییرات آب‌وهوایی توسط جهانیان دست‌کم گرفته شده‌بود، اما اکنون توجهات به این مسئله معطوف شده است.
کمیسیون جهانی اقتصاد و آب‌وهوا در تحقیقات اخیر خود نشان داد که تا سال ۲۰۳۰ ، حداقل ۲۶ تریلیون دلار سود اقتصادی می‌تواند با اقدامات جسورانه در ارتباط با آب‌وهوا حاصل شود. دلایل زیر مواردی است که کشورها برای استفاده از انرژی تجدیدپذیر دارند:
- هزینه هنگفت سیستم انرژی مبتنی بر سوخت فسیلی:- از آنجایی که برخی کشورها و مشاغل در معرض قیمت سوخت ناپایدار هستند، سوخت‌های فسیلی می‌تواند باعث آسیب‌پذیری اقتصادی شود،.
– اتکا بسیار از کشورها به واردات پرهزینه انرژی.
– آسیب‌های زیاد زغال‌سنگ، نفت و گاز به انسان‌ها: مطابق گزارش سازمان بهداشت جهانی، آلودگی خطرناک هوای به دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی سالانه ۴٫۲ میلیون نفر را در جهان از بین می‌برد. درشرایطی که انرژی‌های تجدیدپذیر قادر به حذف این خطر هستند.
– ایجاد اشتغال میلیون‌ها شغل توسط انرژی پاک البته پتانسیل ایجاد مشاغل بیشتری را هم دارد.
در آغاز سال ۲۰۲۰، در ایالات متحده بخش انرژی پاک حدود ۳٫۴ میلیون کارگر استخدام کرد که بیشتر نیروی کار در صنعت بهره‌وری انرژی متمرکز است. در سال ۲۰۱۹، مشاغل با انرژی پاک بیش از مشاغل بخش سوخت‌های فسیلی ۳ به ۱ است. مطابق سناریوی «انرژی در حال تحول» توسط آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر، در سراسر جهان تعداد مشاغل انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند بیشتر از 3 برابر شود و نهایتاً در سال ۲۰۵۰ به ۴۲ میلیون شغل برسد. پیش‌بینی می‌شود در مقابل، در همان بازه زمانی صنعت سوخت‌های فسیلی بیش از ۶ میلیون شغل را از دست بدهد.
– نیروگاه‌های بادی و خورشیدی را می‌توان با حداقل تأثیرات زیست‌محیطی و اغلب با مزایای مشترک ساخت.
– در حال حاضرخورشید و باد تامین کننده ارزان‌ترین نیرو برای ۶۷٪ از جهان هستند.
– انرژی‌های تجدیدپذیر انرژی بیشتری نسبت به حجمی که از آنها استفاده می‌شود تولید می‌کنند و گازهای گلخانه‌ای تولید شده از آنها کمتر از سایر منابع انرژی است.
حذف سوخت‌های فسیلی، تعهد کشور‌های صنعتی
سایر کشور‌های جهان و کشور‌های جی ۷ در مراحل اولیه انتقال انرژی قرار دارند، ولی به طور جد برنامه کنارگذاشتن تولید و مصرف سوخت‌های فسیلی را در دستور کار دارند. هدف این انتقال، سیاست‌های کاهش گازهای گلخانه‌ای و همچنین افت شدید هزینه فن آوری‌های پاک انجام می‌شود.
از سال ۲۰۰۹، هرساله جی ۷ و جی ۲۰ متعهد به حذف یارانه‌های سوخت فسیلی، همراه با تعهدات مربوط به اهداف توسعه پایدار و توافق‌نامه پاریس هستند.
گذار از سوخت‌های فسیلی، نیاز جهانی
تخمین آژانس بین‌المللی انرژی این است که برای نگه‌داشتن درجه حرارت جهانی در حدی بسیار کمتر از ۲ درجه سانتیگراد، نیاز به کاهش 80 درصدی میزان انتشار نیروگاه‌های زغال‌سنگ در اروپا است.
ضمن اینکه باید تا سال ۲۰۳۰ بیشتر از نیمی از انتشار این گاز‌ها در سطح جهان کاسته شود. اخیراً در یک مطالعه نشان داده شده که تمام شاخص‌های اصلی رشد ظرفیت زغال‌سنگ در سراسر جهان از جمله برنامه‌ریزی قبل از ساخت، آغاز ساخت و تکمیل پروژه در سال ۲۰۱۷ به‌طور جدی کم شده است.
تخمین‌های آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر نشان می‌دهد که از سال ۲۰۲۰ تمام فن‌آوری‌های تولید برق متکی بر انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توانند با سوخت‌های فسیلی رقابت کنند و حتی کم‌مصرف‌تر از آنها باشند.
بخش نفت و گاز؛ کاهش سرمایه‌گذاری
علاوهبراین شاهد کاهش سرمایه‌گذاری در هر دو بخش نفت و گاز و در نتیجتاً افت تولید آنها در سطح جهانی هستیم. پیش‌بینی‌های پایدار قیمت پایین نفت و گاز، سبب سقوط سرمایه‌گذاری شده است.
عدم موفقیت سازمان کشور‌های صادرکننده نفت در کم کردن تولید، افت تقاضای جهانی به‌ویژه در آسیا، کوشش‌ها برای کاهش انتشار کربن به منظور کنترل تغییرات آب‌وهوایی و به علاوه ممنوعیت تولید و استفاده از نفت و گاز در چندین کشور و منطقه و.. برخی دلایل افت سرمایه‌گذاری در حوزه نفت و گاز است.
فرانسه در گروه جی ۷، اعلام کرده است که با هدف طولانی مدت تا پایان سال ۲۰۴۰، صدور مجوز‌های جدید اکتشاف نفت و گاز را متوقف خواهد کرد.
تحول در بخش حمل‌ونقل علت کاهش تقاضا برای سوخت‌های فسیلی در آینده
از دیگر عوامل محرک گذار از مصرف نفت می‌توان به افت تقاضا برای سوخت‌های فسیلی به منظور تولید پلاستیک و ایجاد تغییرات قابل‌توجه در حوزه حمل‌ونقل اشاره کرد. اکنون بخش حمل‌ونقل بزرگ‌ترین منبع انتشار و تولید گازهای گلخانه‌ای در اروپا و آمریکا است. به دلیل نگرانی در مورد انتشار گازهای مضر و ذرات معلق،تحول در بخش حمل‌ونقل رخ‌داده است.
در تعقیب این سیاست‌ها هر دو کشور فرانسه و انگلیس در ژوئیه ۲۰۱۷، اعلام کردند که از سال ۲۰۴۰ خودرو‌های بنزینی و دیزلی را ممنوع می‌کنند.
هدف دولت ژاپن به جهت رسیدن به سطح خنثی در زمینه انتشار آلایندگی‌های کربن و رشد انرژی سبز حذف خودرو‌های بنزینی ظرف مدت ۱۵ سال آینده است. ضمناً فروش اتومبیل‌های الکتریکی را به‌عنوان بخشی از برنامه‌های گسترده‌تر برای انرژی پاک در میان کشور‌های جی ۷، آلمان، ژاپن و تعدادی از ایالت‌های آمریکا تعیین شده است.
در همین راستا نصب ۱۰۰۰ ایستگاه شارژ وسیله نقلیه الکتریکی جدید در ایالت میسوری آمریکا در دستور کار قرار گرفته تا روند استفاده از خودرو‌های الکتریکی تسریع شود. ضمن اینکه شرکت هوایی ایرباس اعلام کرده که قصد دارد تا سال ۲۰۳۵ میلادی هواپیمایی با سوخت هیدروژنی تولید کند که می‌تواند الگویی برای سایر شرکت‌های صنعتی در همه زمینه‌ها قرار گیرد.
رشد انرژی‌های تجدیدپذیر سریع‌تر از سوخت‌های فسیلی
اگرچه طی دهه گذشته شاهد افزایش چشمگیر سهم گاز طبیعی در بازار بودیم، اما انرژی‌های تجدیدپذیر سریع‌تر از هرگونه سوخت فسیلی رشد کردند. در سال ۲۰۱۶، تولید انرژی‌های تجدیدپذیر در آمریکا به نرخ حدالکثری ۲۲ گیگاوات ظرفیت رسید که رشد سوخت‌های فسیلی را تحت تأثیر قرارداد.
هزینه‌های انرژی تجدیدپذیر ؛کمتر از سوخت‌های فسیلی
گران بودن انرژی‌های تجدیدپذیر الان دیگر تنها یک بهانه است. در دوران مدرن انرژی تولید شده توسط منابع تجدیدپذیر به‌اندازه انرژی تولید شده توسط سوخت‌های فسیلی مقرون‌به‌صرفه است.
حتی برخی از پروژه‌های صفحه خورشیدی قادر هستند تقریباً نیمی از هزینه سوخت‌های فسیلی مثل زغال‌سنگ را تولید کنند. به‌علاوه، پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که انرژی تجدیدپذیر با گذشت زمان ارزان‌تر هم می‌شود.
فرصت پیشرو برای فروش نفت
علی‌رغم تمایل روز افزون برای کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، طی دو دهه آینده پیش‌بینی می‌شود تقاضا برای اکثر منابع انرژی، من جمله سوخت‌های فسیلی همچنان روند صعودی خواهد داشت.
تحلیلگران یو بی اس تاکید می‌کنند با وجود آرزو‌های فزاینده برای تنوع‌بخشی برای گذار از سوخت‌های فسیلی، انتظار می‌رود تقاضا برای بیشتر منابع انرژی، از جمله نفت در دهه آینده زیاد می‌شود.
با وجود اینکه منابع انرژی تجدیدپذیر طی چند دهه آینده با روند بی‌سابقه ادامه خواهد یافت. اما این گذار به انرژی پاک تدریجی خواهد بود، چرا که ایجاد تنوع در منابع فعلی انرژی، جدا از منابع انرژی تجدیدناپذیر مثل نفت هزینه‌بر و زمان‌بر خواهد بود.
ظاهراً در این میان ایران هم تحرکاتی برای افزایش فروش خود صورت داده است. شرکت ملی نفت ایران خبر از توافق شرکت‌های انرژی ایرانی به ارزش ۱٫۲ میلیارد دلار برای بالا بردن تولید نفت خام کشور برای بعد از تحریم‌ها، داده است.
وزیر نفت ایران، بیژن زنگنه در اواسط ماه دسامبر اعلام کرد که ایران قصد دارد تولید نفت را در سال آینده دوبرابر کند و به سطح ۴٫۵ میلیون بشکه در روز برساند.
نتیجه‌گیری
بحث‌های زیادی در زمینه اقتصاد بدون نفت و عدم نیاز به فروش نفت مطرح می‌شود، چرا که تحریم‌های نفتی ایلات متحد علیه ایران، فروش نفت را به‌عنوان منبع اصلی درآمد کشور با چالش روبرو کرده است.
با در‌نظر گرفتن روند‌های بین‌المللی در بهره‌برداری از انرژی‌های پاک، سیاست عدم تکیه بر درآمد‌های نفتی برای آینده کشور ضروری به نظر می‌رسد. ولی اگر این بحث به معنای نادیده گرفتن این ثروت ارزشمند باشد منطقی به نظر نمی‌رسد.
نتیجتاً ضمن اینکه کوشش برای تعیین یک سیاست بلندمدت برای کم کردن اتکا به درآمد‌های نفتی ضروری است، به همان اندازه سعی برای فروش نفت بیشتر در کوتاه‌مدت هم بسیار حیاتی است.
چرا که ایران مدت‌ها به‌خاطر تحریم‌ها قادر نبوده از درآمد نفتی خود به‌خوبی بهره‌مند شود. در حال حاضر هم بادر نظر گرفتن گذار الگوی مصرف جهان از سوخت‌های فسیلی به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر لازم است که ایران هرچه سریع‌تر نسبت به بالابردن فروش نفت خود برای انباشت ثروت اقدام کند.
تحولات جهانی گویای این نکته است که در آینده نفت دیگر یک کالای استراتژیک و حیاتی نخواهد بود. اگر ایران در کوتاه‌مدت برای استفاده از امتیاز این منبع ارزشمند اقدام نکند امکان دارد این فرصت مطلوب هرگز ایجاد نگردد. بدین جهت ضروری است که هرچه سریع‌تر بستر برای فروش نفت و کسب درآمد برای ارتقای زیرساخت‌های کشور و شروع انباشت ثروت فراهم شود.
